Funda Müjde: De lamme en de blinde op weg naar de zieke

Mijn zusje uit het tweede huwelijk van mijn vader belt ons vanuit Istanbul. Mijn vader is benauwd en zwak, en zij gaat met haar gezin meteen naar hem toe. Ondanks corona. Hij woont in Adana, in het zuidoosten van Turkije, een kleine 1000 kilometer van Istanbul. Ik ben jaloers, want ik wil ook gaan.

Mijn lieve vader is 86 en is tot voor kort altijd gezond en fit geweest. Zelfs na zijn hartoperatie in 2018 herstelde hij zoals een jongeman betaamt. Mijn vader bestreed ziek zijn altijd als 'een vijand' wiens zwakheden je moet kennen. Dieet houden en honger lijden of juist wel eten ook al heb je geen trek, lopen, insmeren met vix of thee zetten van allerlei kruiden. Kortom, zelf dokteren en als je de dokter bezoekt, alles doen wat de dokter zegt.
Ooit heeft hij een kalkgebrek opgelopen omdat hij het advies van de dokter om weinig tot geen melkproducten te gebruiken te letterlijk heeft opgevat. Hij pendelde destijds tussen Turkije en Nederland, en bleef steeds langer in Nederland. Twee jaar later stelde zijn vaste arts in Neder-land geschrokken vast dat hij een ernstig kalkgebrek had. 'Maar u zeggen dat ik mag geen melk, yoghurt, kaas, en ik heb niet gedaan.' Zijn Nederlands is niet meer wat het geweest is, maar hier zat geen woord Frans tussen!

In de zomer kan het in Adana, mijn geboorteplaats, makkelijk 40 graden of meer worden. Daar kan mijn man absoluut niet tegen. Hij heeft sinds vorig jaar de diagnose Parkinson en ik moet sindsdien met van alles rekening houden. Door corona wil hij ook zo min mogelijk activiteiten bui-ten de deur.
Thuis ijsbeer ik – in een rolstoel kan dat ook – want ik word gek van het feit dat corona ons leven beheerst. Wel of niet gevaccineerd, het (b)lijkt een hele opgave om waar dan ook naar toe te rei-zen. Ik voel mij al een tijdje bedrukt, depressief, gevangen en dit maakt het er niet beter op.

Door ouderdom kan mijn vader de reis naar Nederland al jaren niet meer aan. En vanwege corona gaan wij niet naar Turkije. Stel je voor dat… Toen mijn moeder plotseling overleed, was ik niet in Nederland. Dus ik vloog naar Nederland voor de begrafenis. Het was een vreselijke ervaring.
Zal ik naar mijn vader gaan of niet? Ik kan mijn vader van de bank slepen, die hij inmiddels als bed gebruikt. Zal ik met de auto of het vliegtuig gaan? Wie zal ik meevragen? Mijn zus, mijn doch-ter of mijn zoon? Mijn man wil niet alleen niet mee, sterker nog, hij vindt het belachelijk dat ik zelfs maar overweeg om te gaan. Ik twijfel en troost mezelf door het op mijn werk en alle andere ver-plichtingen en afspraken te gooien. Ondertussen hebben we dagelijks contact met Adana.

Begin september ben ik jarig en mijn man vraagt mij wat ik wil hebben. Spontaan roep ik: ‘Mijn grootste cadeau is om samen met jou naar mijn vader in Turkije te rijden!’ Ik voeg toe: 'Ik wil mijn vader nog minstens een keer zien.’ Ineens vraagt mijn man wanneer ik dan wil vertrekken. 'Zater-dag, op mijn verjaardag.' Mijn man kijkt of hij water ziet branden. Het is nu dinsdag.
Ik begin alles te regelen. Het allerbelangrijkste voor mij is niemand te vergeten, afspraken netjes af te bellen en voorbereidingen te treffen voor als ik bereikbaar moet zijn voor verplichtingen. Alles wat online kan, is meegenomen.

Met een zuurstofmasker en een heleboel medicijnen mag mijn vader naar huis. Wat zijn situatie zorgwekkend maakt, is dat hij klachten heeft aan drie vitale organen: zijn hart, zijn longen en de grootste spelbrekers: zijn nieren. De dokter noemt het pech dat het te veel organen tegelijk zijn. Hij vindt mijn vader nog steeds sterk. Mijn zus klaagt dat hij niets meer wil doen, nauwelijks eet en dat hij alleen nog maar slaapt. Alsof dat allemaal niet erg genoeg is, blijkt hij een kleine ligwond te hebben op zijn rechterbeen, op bilhoogte. Het is zo klein als een kikkererwt, maar ik ben als de dood. Door mijn dwarslaesie ben ik te vaak getuige geweest van ligwonden bij anderen die maar niet willen genezen.
Vroeger vond ik het overdreven als mensen zo bezorgd waren over hun oude vader of moeder. Maar nu zijn wij niet anders. We zijn overbezorgd en de afstand maakt het er niet makkelijker op. Natuurlijk houden we rekening met het ergste, gezien zijn leeftijd en gezondheid. Toch willen we er alles aan doen om hem beter te krijgen en hem langer bij ons te houden.

Normaal neem ik veel cadeaus en spullen mee, maar nu beloof ik mijn man dat we het rustig aan zullen doen. Het zal een soort roadtrip met hotels onderweg worden en ik zal mijn handbike thuis laten. Mijn lief begint enthousiast te vertellen aan de kinderen dat wij op reis gaan. Heimelijk denk ik dat dit wel eens de laatste lange autoreis met mijn man kan zijn. Maar die gedachte schuif ik meteen weer van me af.

Met de auto naar Turkije ben ik inmiddels wel gewend. Maar deze keer is het anders: ik in een rolstoel, manlief Parkinson, coronaregels in allerlei landen waar we doorheen rijden, op weg naar een zieke vader die na een kleine 3000 km naar Istanbul, nog eens 1000 km verder in Adana woont.
De laatste keer dat we lang met de auto reden, reed ik bijna alle duizenden kilometers. Ik ga er-van uit dat ik dat nu ook weer zal doen. Wat ik overigens prima vind, omdat ik autorijden heerlijk vind. 'Ik wil rijden,' zegt mijn lief heel resoluut. Ik ben zo blij dat hij met mij mee wil, dat ik meteen ja zeg. En we vertrekken.

Als mijn man rijdt, weet ik dat ik 'meerijd'. Maar ook dat heb ik ervoor over. Ik ben zijn navigatie, zijn verzorger, geef hem drinken en snijd fruit en check regelmatig of hij iets nodig heeft. Hij is mijn handen en voeten. Ik ben zijn geheugen en zijn sociale leven. Kortom, de lamme en de blinde gaan op pad. Voor alle duidelijkheid: dat is een geuzennaam! What's in a name?!

Onderweg regel ik het eerste hotel in Duitsland en geniet van mijn verjaardag.

Wordt vervolgd…

Lees ook:
- Funda Müjde: De lamme en de blinde op weg naar de zieke (2)
- Funda Müjde: De lamme en de blinde op weg naar de zieke (slot)