"Hoop drijft mij"

Jeanette Chedda (37) is intrinsiek gemotiveerd om de wereld een beetje beter te maken voor de volgende generaties. Naast haar werk als webredacteur bij de politie, staat ze als nummer vier op de kandidatenlijst van BIJ1 voor de komende Tweede Kamerverkiezingen. Maar ze is ook een familiemens: “Ik hecht veel waarde aan relaties en ik wil vrede op aarde, want ik ben een idealist.”

“Ik noem mezelf een gehandicapte vrouw van kleur en Hindostaanse moslima. Zelf kom ik uit Den Haag en mijn ouders komen uit Suriname. Naast mijn werk ben ik actief in het anti-validisme-activisme bij Feminists Against Ableism. Ik wil dat er plek is voor iedereen, ongeacht wie of wat je bent. Ons kabinet moet een afspiegeling zijn van de Nederlandse samenleving. Dat is het nu niet. Nederland is veel rijker dan wat wij nu terugzien in het kabinet. Als je wilt dat beleid werkt voor alle groepen, dan moeten die mensen ook aan tafel zitten om het beleid te maken.

Vreemd eendje met bewijsdrang

In een samenleving leven die streeft naar een norm die voor de meeste mensen nooit haalbaar is, maakt mensen kapot. Ik heb altijd het gevoel gehad dat ik overal buiten viel. Er zijn weinig mensen zichtbaar waar ik me mee kan identificeren, daardoor kom je in een eenzame positie terecht.

Ik heb impliciet en expliciet altijd te horen gekregen: Oh, wat jammer dat je in een rolstoel zit en je klein bent. Oh, wat zielig voor je. Daardoor schaamde ik me heel lang voor mijn beperking. Ik wilde niets te maken hebben met gehandicapte mensen of gehandicapt zijn. Ik wilde meedraaien in de samenleving. De verwachtingen over mij waren nooit heel hoog. Daar heb ik een ongezonde bewijsdrang van gekregen. Ik heb twee burn-outs gehad. Het heeft me gedreven, maar het heeft me ook naar de afgrond geduwd.

Vanaf 2012 heeft mijn leven in het teken gestaan van het accepteren van mijn beperking. Dat is niet een proces van een dag, of een knop die je kan omzetten. Zo raakte ik betrokken bij de Vereniging Osteogenesis Imperfecta (VOI). Ik had verwacht in een warm bad te vallen omdat ik dacht: ‘dit zijn allemaal mensen met dezelfde aandoening. Dat is natuurlijk een groot feest van herkenning’. Tot op zekere hoogte was dat ook zo, maar dat warme bad viel hartstikke tegen. Ik voelde me nog steeds een vreemd eendje.

Waar zijn de gehandicapte mensen van kleur?

Toentertijd dacht ik dat het aan mij lag, maar ik realiseerde mij jaren later pas dat het verschil in culturele achtergrond een reden is dat ik geen aansluiting vond in die groep. Ik ben opgevoed met andere normen en waarden, gewoontes, mijn achtergrond is anders. Dat heeft invloed op aansluiting.

De belangengroepen van gehandicapten, de disability community, het is een witte wereld. Ik weet zelf ook niet waar zwarte mensen of mensen van kleur met een beperking zijn. Ze zijn er ongetwijfeld, maar waar? Ik denk dat je misschien als gehandicapt persoon van kleur al genoeg hebt aan alles waar je mee te maken hebt vanuit die positie, zoals racisme. Het is ook niet altijd makkelijk om het aan te kaarten.

De veiligheid om het over racisme te hebben

Ik zit in een whatsappgroep met gehandicapte mensen die ik ken. Laatst waren ze grapjes aan het maken over Baudet. Ik gaf aan dat ik het niet zo prettig vond dat ze daar lacherig over doen. Baudet voedt de Islamhaat en daardoor worden mijn familieleden op straat lastiggevallen. Deze witte groep reageerde pijnlijk op het feit dat ik mijn grenzen aangaf, aangaf dat dit mijn gevoel van veiligheid aantastte. Er waren ook wel wat goede reacties, maar in het algemeen kreeg ik het gevoel dat ik degene was die fout zat. De reactie van de moderator was ook vreemd. Terwijl we het altijd over allerlei onderwerpen hebben gehad, mochten we plots alleen maar over mededelingen en events praten. Dat was pijnlijk. Discriminatie of racisme is blijkbaar niet bespreekbaar in deze groep. Ik hoop nog steeds dat ze ingaan op mijn aanbod om het in een andere setting alsnog te bespreken.

Bondgenootschap

Als je wilt dat er meer mensen met een handicap van kleur een plek vinden binnen de disability community dan is het belangrijk om racisme bespreekbaar te maken en veiligheid te creëeren, zodat er openlijk over gepraat kan worden en er begrip en erkenning is. Het is heel lastig om vanuit een positie waarin je je niet veilig voelt voor jezelf op te komen. Dat is heel stressvol. Het was fijn geweest als iemand in de whatsappgroep voor me was opgekomen en me was bijgevallen. Dat is belangrijk, dat witte mensen met een handicap een goede bondgenoot zijn voor gehandicapte zwarte mensen en mensen van kleur.

Hoop, sprookjes en een romantisch filmmoment

Hoop drijft mij. Ik ben opgegroeid met verhalen, zoals Lecturama-sprookjes, Disneysprookjes en Bollywood- en Hollywoodfilms. Het grootse, de dramatiek en dan vaak een gelukkig einde. Het heeft mij verpest, want zo werkt de wereld vaak niet, maar ook mijn dromen gevoed. Ik heb ook iets met Amerikaanse dingen. Zo ben ik in mijn eentje naar New York gegaan, the city of dreams. Dat was een fantastische en bevrijdende ervaring. Ik kan niet wachten weer naar New York te gaan.

In Nederland word ik als gehandicapte persoon heel erg aangestaard, alsof ik een of andere rariteit ben. In New York kreeg ik andere aandacht. Ik voelde mij daar meer gezien, als mens. Ik werd daar bekeken op een manier die verder ging dan mijn zichtbare beperking. Ik voel me in New York gezien, in Nederland niet. In Nederland heeft nog nooit iemand met me geflirt op straat. In New York gebeurde dat wel voor het eerst in mijn leven. Het was net een filmmoment dat rechtstreeks uit een romantische film zou kunnen komen.

Een wereld waarin iedereen wil leven

Mijn ideaalbeeld is een wereld met heel veel kleur en zonder kapitalisme. We leven niet meer om te werken en we werken ook niet meer om te leven. We zijn veel meer een community die beter zorgt voor de natuur en de planeet en die elkaar helpt, een community die investeert in mensen, de jeugd, het onderwijs, de natuur en niet alleen zorgt voor grote bedrijven die mensen uitknijpen. Ik geloof heilig in de wereld die BIJ1 voor zich ziet. Een gelijkwaardige samenleving waarin ruimte is voor iedereen. Daar wil iedereen toch wonen? Ik snap soms niet dat niet iedereen dat wil. Het rechts-extremisme in dit land, daar maak ik mij zorgen over. Ik hoop dat we op 15, 16 of 17 maart gaan stemmen voor een partij die meer oog heeft voor de mens, voor gelijkwaardigheid en solidariteit.”

De website van Jeanette Chedda

Jeanette Chedda op de website van BIJ1

Speech in het Engels  van Jeanette Chedda tijdens de Women's March in 2021