Een keuze met gevolgen voor het leven: geen rollend moederschap

Brigitte was een jonge twintiger toen zij door haar beperking in een rolstoel terecht kwam. Ze stond vol in het leven en de wereld lag aan haar voeten. Toen heeft zij, samen met haar man, de enorm moeilijke beslissing gemaakt om geen kinderen te krijgen. Dat zij door haar beperking nooit de kans zou krijgen om moeder te worden, had ze nooit en te nimmer verwacht.

In de tijd dat Brigitte haar beperking kreeg, was de medische wereld nog niet zover als nu. Zelfs in het heden heeft de medische wereld niet alle kennis in pacht. En zeker niet op het gebied van kinderen krijgen voor jonge vrouwen met een beperking. Waar rollende moeders vandaag de dag awareness creëren en laten zien dat een rolstoel geen beperking hoeft te zijn voor moederschap, lag dat tientallen jaren geleden helaas anders.

“Als de wetenschap destijds zover was als heden ten dage, was ik misschien wel moeder geweest. Inmiddels zijn we zo’n vierentwintig jaar verder en heb ik een manier gevonden om ermee te leven. Maar dat ik een andere keuze had kunnen maken, blijf ergens altijd zeer doen. Ik had ook graag moeder willen zijn”, zegt Brigitte. Toen zij haar beperking kreeg, heeft ze lange perioden gerevalideerd. Tijdens de revalidatie kreeg zij op veel vlakken hulp en ondersteuning. Maar eventueel rollend moederschap werd niet besproken. Op een kinderwens werd nauwelijks ingegaan tijdens het traject en de therapieën. En als het ter sprake kwam, dan werd het vooral afgeraden. Helaas heeft dat bij Brigitte tot deze keuze geleid.

In de jaren negentig was de medische zorg in Nederland anders gericht op het leren leven met een beperking. “Het ging vaak over mijn beperking en het feit dat ik beperkt was. Er werd niet actief meegedacht, zoals dat in de huidige revalidatietrajecten meer gebeurt. Destijds zagen mijn therapeuten en artsen zelfs meer beren op de weg dan ikzelf!” zegt Brigitte.

Met de wetenschap van nu had Brigitte destijds absoluut een andere keuze gemaakt. “De gedachte dat ik destijds een andere keuze had kunnen maken, vind ik nog steeds erg moeilijk. Juist omdat ikzelf vooral in mogelijkheden denk en niet in beperkingen. Het is niet mijn bedoeling om iemand de schuld te geven. Wel wil ik mijn verhaal vertellen, in hoop dat jonge vrouwen dit soort pijnlijke keuzes niet meer onnodig hoeven te maken”, zegt Brigitte. Ze heeft altijd een kinderwens gehad en nu voelt het alsof de keuze is gemaakt door de beperking. Voor haar was het krijgen van een kindje net zo belangrijk als weer kunnen lopen.

“Als je de wens hebt om ouder te worden, is het fijn als er naar mogelijkheden wordt gekeken. Niet naar alle redenen waarom het wellicht niet zou kunnen”, zegt Brigitte. Maar precies dat werd in haar geval juist wel gedaan. Brigitte en haar echtgenoot hebben samen meerdere mogelijkheden bekeken. Uiteindelijk hebben ze ook adoptie uitvoerig besproken. Maar tevergeefs, want door de beperking van Brigitte kwamen zij als echtpaar niet in aanmerking voor het adopteren van een kind.

De beslissing om geen kindje te krijgen, terwijl de wens wel aanwezig is, was intens moeilijk voor Brigitte. Destijds was ze zo beperkt en lange tijd ging haar gezondheid steeds verder achteruit. Aangezien er verder niet met haar werd meegedacht door de behandelaren, voelde het alsof ze te veel uit handen zou moeten geven als zij moeder zou worden. Dat was niet het beeld dat zij van een gezin, háár gezin, had. “Om mij heen zag ik mijn vriendinnen druk bezig met het stichten van hun gezinnetjes. Ondanks dat ik later veel plezier heb gehad met de kids van mijn vriendinnen, deed dat soms wel zeer. Het is niet dat ik het hun niet gunde, maar het voelen van mijn pijn en gemis was zo zwaar”, zegt Brigitte. Op een gegeven moment lag de focus enkel op haar gezondheid. Het voelde voor Brigitte alsof iedereen verder kwam in het leven, terwijl haar leven stil stond. Niet wetende waar het naartoe zou gaan met haar gezondheid, maakten haar man en zij de beslissing om geen ouders te worden.

“Het voelde alsof het mijn schuld was. Ik weet dat het niet zo is, maar zo voelde het wel. Destijds zou ik mijn kindje niet hebben kunnen verzorgen zoals ik het zelf had gewild. Ik wilde niet alles uit handen moeten geven. Daarbij kwam ook de angst dat het zou misgaan. Juist omdat we nauwelijks medewerking kregen van de artsen. Hoe pijnlijk ook, alle zorg uit handen geven zou voor mij niet voelen als moeder zijn”, zegt Brigitte.

Het voelde voor zowel Brigitte als haar man alsof hun wens aan de kant werd geschoven door de behandelaren, terwijl die hen juist moesten helpen om weer vooruit te komen. Achteraf gezien waren ze zeker goed in staat geweest om een kindje een goed leven te geven. Samen hebben ze een lange weg afgelegd hierin en inmiddels hebben ze het een plekje kunnen geven. Toch komt het gemis soms op een onbewaakt moment ineens weer naar boven en dan spreken zij er samen over. Daarna gaan ze weer verder, maar het gemist blijft.